Het gaat over de illusie dat de eerste uren van de slaapcyclus, de diepe slaap de belangrijkste zijn. Omdat enkel in de eerste cyclus van 1,5 uur de diepe slaap plaats vindt en dan zogezegd daar alle winst en herstel plaats vindt. Gemiddeld moeten we 7 tot 9 uur slapen maar dat blijft individueel anders. 68% van de mensen slaapt tussen de 6-8 uur. Tieners bijvoorbeeld hebben meer slaap nodig, hebben meer moeite met inslapen, dus gaan wat later gaan slapen en hebben nood aan langere slaap s'ochtends. Dat is de reden dat er zoveel tieners onuitgerust op de schoolbanken zitten s'ochtends vroeg en hun niet kunnen focussen.
Ons stress-en slaapsysteem staat onlosmakelijk verbonden aan elkaar. Ieder mens heeft zo een interne klok. Dit houdt in: het uur dat bij jou het beste past om in te slapen en weer op te staan, jouw natuurlijk bioritme. Probeer dus met alles te spelen op vlak van structuur, maar niet met je slaap. De noodzaak van een vast patroon is zo belangrijk. Iemand die 1-2 keer per week uitslaapt creëert een social jetlag waarmee hij de volgende dag moeilijker kan inslapen en dus een mindere nacht heeft.
Gelukkigere mensen ervaren minder stress, meer geluk, positieve emoties en slapen dus ook beter. Ongelukkigere mensen ervaren meer stress, minder geluk, negatievere emoties en hebben dus meer slaapproblemen. Waarom is dit zo? Iemand die veel stress ervaart heeft een immuunsysteem die meer aanstaat (meer vatbaar voor ontstekingen, blessures etcetera) en kan dus moeilijker slaap vatten aangezien we niet tot fysieke en mentale rust kunnen komen. Gevolg? Die persoon is afhankelijk geworden van caffeine, heeft stemmingswisselingen, is prikkelbaarder en hup daar is de vicieuze cirkel.
Wisten jullie het verschil tussen vermoeidheid en slaperigheid? Vermoeidheid komt op verschillende tijdstippen eens voor. Na het eten, na de uitwerking van onze caffeïne(koffie, cola, thee..), een energiedipje s'ochtends omdat je een avondmens bent of misschien zelf na het lopen savonds. Maar dan gaan veel mensen denken om eens vroeger te slapen. Echter kan je dan moeilijk inslapen omdat je brein nog geen signaal heeft gegeven om melatonine aan te maken. Melatonine is het slaperig stofje die ervoor zorgt dat we gaan ‘knikkebollen’ als we slaperigheid ervaren. Slaperigheid ervaren we pas als onze natuurlijk bioritme dit s'avonds aangeeft op ons persoonlijk tijdstip. Ga dus niet te vroeg gaan slapen maar enkel als je echt moe bent.
Waarom bestaan er zo weinig boeken/podcast over slaap? Hoe komt het dat de WHO(wereldgezondheidsorganisatie) nu pas naast voeding, beweging, zonlicht ook slaap heeft toegevoegd? Waarom hebben mensen na de pandemie Corona nog meer slaapproblemen dan ooit? Waarom slikken belgen massaal slaapmedicatie(1,2 miljoen dosissen per jaar)? Je ziet en voelt het zelf ook. Wat een taboe. Toch slapen we al heel ons leven en weten we maar al te goed hoe belangrijk slaap op ons mentaal en fysiek welzijn is en kan doorwegen als we te weinig of zelfs te veel slapen.
Het ontstaan van slapen
Evolutionair gezien hebben we altijd diepe en lichte slapers gehad. Vervelend en oninteressant zou je denken. Integendeel. Noodzakelijk en van levensbelang. Dankzij de lichte slapers konden we gevaar van buitenaf detecteren zoals roofdieren of een indringend menselijk ras. Zo konden we op tijd anticiperen hierop en onze vijanden uitschakelen. Hadden we dus enkel diepe slapers waren wij al lang uitgestorven. Ook heeft de term ‘sleep jerks’ de zogenaamde schokjes als we inslapen, net voor de diepe slaap zijn evolutionair nut gekend. Als men vroeger sliep dan deed men dit in bomen en om te voorkomen dat we eruit vielen waren die sleep jerks zo noodzakelijk. Dit zit nog steeds in onze genen. Net als ons staartbeentje heeft dit ook opnieuw zijn reden met het verleden.
Alles over slaap en slaapproblemen
Hoe komt het nu toch dat er zo veel meer mensen slecht slapen door corona en wat kunnen we er aan doen? Maar nog belangrijker, waarom wordt er nog steeds zo weinig over slaap gepraat.
Gelukkig is het tij aan het keren. Weinig mensen weten dat er zoiets bestaat als een slaapkliniek en zeker een slaappsycholoog. Dat is iemand die nu wordt doorverwezen via de huisdokter om in therapie te gaan en de oorsprong van jouw slaapprobleem samen met jou gaat aanpakken. Wat is jammer het gegeven. We nemen de slaappillen als ultieme oplossing omdat het een quick fix is. Mensen willen nu eenmaal low effort doen en direct resultaat zien. Net zoals kant-en klare maaltijden en workouts willen mensen direct resultaat zien en liefst door zo weinig mogelijk af te zien(gemiddeld gerekend uiteraard). Een slaappil kost pakken minder en is veel laagdrempeliger dan therapie. Therapie kost meer geld en is een grote stap door het jammer genoeg nog steeds heersende taboe hier rond. De sleutel tot succes zit hem nochtans in de combinatie van de twee te doen. Ik wil absoluut geen afbreuk doen op medicatie. Medicatie geeft op korte termijn het gewenste resultaat bij mensen met zware slaapproblemen. Maar om er echt vanaf te geraken is de combo noodzakelijk. Wat merken we? Mensen merken het resultaat van de medicatie en stoppen ermee. Dan hervallen we in oude patronen en het is nog erger gesteld dan voorheen. Want wie de bijsluiter leest(net zoals bij vrouwen die de pil, plakker of spiraal nemen) geeft dit complicaties met zich mee. En vergeet nooit: een slaappil zorgt vooral voor makkelijker inslapen, de kwaliteit van je slaap gaat daarvoor niet beter zijn, integendeel zelfs.
Slaaproblemen
Ik heb zelf slaapproblemen en slaapapneu(uitwendige beugel die ik draag om te voorkomen dat mijn adem stopt bij de uitademing=apneu) dus ik kan spreken uit ervaring!
Mensen met slaapproblemen blijven vaak in de vicieuze cirkel(en logisch ook) We hebben nood aan beweging, gezonde voeding, zonlicht, sociaal contact, buiten in de natuur zijn. Als we slecht slapen dan isoleren we ons vaak omdat we ons slecht voelen, we blijven binnen en bewegen dus ook amper. We zien geen zonlicht en zijn niet in de natuur. Het is logisch want we hebben geen energie en geloof me nogmaals, ik ben er ook ‘schuldig’ aan geweest. We willen dan compenseren door vroeger te gaan slapen en slaap ‘in te halen’. Maar we kunnen niet inslapen want we zijn niet moe. Dus we frustreren ons, blijven de volgende ochtend langer liggen om aan de kwantiteit van de slaap te geraken waardoor onze kwaliteit verloren gaat. De sleutel tot succes zit dus om later te gaan slapen en pas als we echt ‘knikkebollen’ te gaan slapen en vroeg op te staan. Zodanig dat we bewust slaap uitlokken. Dit in combinatie met de natuur, in het begin slaapmedicatie, sociaal contact, zon, juiste voeding en we geraken er stap voor stap uit. Easy? Uiteraard niet, anders had niemand slaapproblemen als het makkelijk was. Wel de moeite waard, de enige oplossing en als laatste advies: spreek erover met anderen, je hoeft niet zoals mij alles alleen te willen doen en oplossen. We zijn altijd afhankelijk van anderen. Het is een maatschappelijk opgelegde illusie dat we allen onafhankelijke wezens zijn.
Comments